De wereld van de reptielen is enorm groot. Zo bestaan er bijna 11.000 soorten waarvan er zelfs een paar in Nederland leven. Bijna alle reptielen zijn koudbloedig, maar er zijn uitzonderingen zoals een aantal zeeschildpadden en tejuhagedissen.
Koudbloedig en goed gecamoufleerd; de perfecte combinatie om als soort al miljoenen jaren te kunnen overleven. Er zijn reptielen zo groot en zwaar als een auto's, maar ook zo klein dat ze op je nagel kunnen balanceren. Door bijvoorbeeld Freek Vonk, Steve Irwin of Romulus Whitaker zijn er steeds meer kinderen en volwassenen die gefascineerd raken door de koudbloedige dieren. 

Door de invloed van grote fabrieken en de massaproductie gaat het niet goed met reptielen in de natuur. Er wordt door dit soort bedrijven wel 2,5 miljoen liter afval per uur in de oceaan gedumpt. Voor dier en natuur maar ook voor de mens is dat natuurlijk geen pretje! De helft van ons zuurstof komt uit de oceaan dus een haar gezond houden is erg belangrijk voor ieder levend wezen op aarde.

Je kunt reptielen verdelen in 5 groepen. We hebben ons best gedaan alles zo duidelijk en breed mogelijk neer te zetten. Veel leesplezier! Wil je meer weten? Dan kan je altijd contact opnemen via het contactformulier. Hieronder vind je alle basisinformatie per familiesoort.

Er zijn maar weinig dieren op aarde die mensen zo beangstigen of fascineren als slangen. Dat komt vaak omdat slangen altijd als slechteriken worden weggezet of omdat mensen niets weten van deze mooie dieren. Slangen zijn niet alleen heel cool, maar ook zorgen ze ervoor dat er geen plagen ontstaan zoals muizen- en rattenplagen. Daarnaast zijn er giftige soorten ontdekt waarvan hun gif zelfs als medicijn kan worden gebruikt. Denk dan aan medicijnen voor diabetes en hartaanvallen. Daarnaast kan slangengif ook als pijnstiller worden gebruikt dat zelfs sterker is dan morfine.

Slangen hebben een langwerpig lichaam en bewegen zich voort op de buik. Hun huid is bedekt met schubben. Dit ziet er soms glibberig uit, maar de schubben zijn droog. Ze kunnen net als alle andere reptielen niet zweten. Een slang is een reptiel en is dus koudbloedig, wat betekent dat zij de omgevingstemperatuur gebruiken om zichzelf op te warmen. Het skelet van een slang bestaat uit een schedel, nekwervels (2 stuks) , een ruggengraat met ribben en de staartwervels. Sommige slangen zoals pythons en boa’s hebben overblijfsel van bekken en zelfs achterpoten.
Het grootse gedeelte van de slang bestaat uit ruggengraat met ribben. Gemiddeld heeft een slang tussen de 200 en 400 ribben. Deze zitten enkel vast aan de ruggengraat, hierdoor kunnen ze grotere prooien dan hun eigen lichaam inslikken.
Slangen groeien hun hele leven door. Als ze niet meer in hun vel passen moeten ze regelmatig vervellen. Dan stropen ze de oude, te kleine huid af en zo kunnen ze weer een stukje doorgroeien. Ze vervellen heel hun lichaam, zelfs de ogen. Als een slang vol zit met parasieten (ongewenste kleine diertjes die bloed zuigen) dan kunnen ze ook extra vervellen om zo de beestjes eraf te halen. Ze hebben namelijk geen handen met vingertjes om ze eraf te halen. De laatste reden dat slangen vervellen is het genezen van wondjes. Slangen moeten vaak vechten voor hun leven of voor hun eten. Daardoor lopen ze wel eens wat wondjes op en dankzij het vervellen geneest de wond.

We kennen inmiddels meer dan 3700 soorten en ze zijn er in veel verschillende vormen, formaten en kleuren.
Er zijn ongeveer 600 soorten gifslangen, het gif gebruiken ze om hun prooi te doden en om roofdieren op afstand te houden. Een bekende gifslang is de koningscobra. De koningscobra kan wel 5.5 meter lang worden!  Helaas gaat het niet goed met de koningscobra in de natuur. Door het verlies van de natuurlijke habitat en het onnodig doden van de dieren zijn er straks geen cobra’s meer. De mensen die de slangen doden weten helaas niet veel over de slang en beseffen niet dat de cobra juist hun vijanden opeten! De andere gifslangen die de koningscobra opeet zijn juist diegene waardoor mensen worden gebeten.
Slangen jagen niet allemaal met gif, sommige grijpen hun prooi vast en werken deze zo naar binnen. Dit zijn vaak de soorten die kikkers, vissen, insecten en eieren eten. Deze grijpsoorten worden vaak niet zo groot maar zijn wel erg slimme jagers.

Er zijn ook slangen die hun prooi wurgen. Wurgslangen kunnen dieren opeten die vele malen groter zijn dan hun eigen schedel. Sommige wurgslangen worden zo groot, dat ze zelfs een hert of zwijn door kunnen slikken. De zwaarste slang is zonder twijfel de groene anaconda. Deze slang kan meer dan 150 kilogram wegen! Omdat deze soort vooral in water leeft door zijn gewicht, komen zij niet vaak in aanraking met mensen. De langste slang in de wereld is de netpython. Zij kunnen tussen de 7 en de 10 meter worden en zij komen wel regelmatig in aanraking met mensen. De hele grote dieren kunnen zelfs een klein mens opeten!
Veel slangen leggen eieren, maar er zijn uitzonderingen. De anaconda is levendbarend, dat betekent dat de jongen niet uit een ei komen, maar al volledig ontwikkelen in de buik van de slang. Uit recent onderzoek blijkt zelfs dat de groene anaconda jongen kan krijgen, zonder te paren!  Als een tijgerpython eieren gaat leggen, dan kronkelt ze zichzelf om de eieren heen. Met schokkende spierbewegingen creëert ze warmte om zo de eieren een beetje op te warmen. Na ongeveer 80 dagen komen de babyslangen uit het ei gekropen. Best knap als je koudbloedig bent!

Slangen ademen door hun neusgaten, maar ruiken met hun tong! De slang beweegt zijn tong naar buiten, dit heet tongelen. De geurdeeltjes blijven dan aan de tong ‘’plakken’’.  Wanneer de slang de tong terug in zijn bek beweegt, duwt hij zijn tong tegen het orgaan van Jacobson. Dit orgaan, wat in de gehemelte zit, stuurt dan een signaal naar de hersenen toe. De tong van een slang is gespleten, zodat de slang twee kanten op kan ruiken.

Slangen hebben geen zichtbare oren en horen bijna niks. Ze kunnen trillingen wel heel goed voelen. Door de trillingen kan de slang inschatten waar de prooi is. De botjes om trillingen te voelen zitten verbonden met hun onderkaken. Ze leggen dus hun kop op de grond om te voelen waar de trillingen vandaan komen.

Een van de belangrijkste zintuigen van boa’s, pythons en sommige giftige slangen zijn de warmtegroeven oftewel warmtereceptoren. Deze zintuigen ontstaan terwijl ze in het ei zitten vanuit hun ogen. Dit betekend dus dat ze letterlijk warmte kunnen zien net zoals infrarood.
Hierdoor kunnen ze warme voedseldieren vinden zoals knaagdieren en vogels. De warmtegroeven zijn zo gevoelig dat ze zelfs op 0,002 % nauwkeurig temperatuur kunnen waarnemen.

Hagedissen zijn bijzondere dieren en bestaan al meer dan 300 miljoen jaar.
Er zijn ruim 6500 soorten hagedissen te vinden in bijna alle uithoeken van de aarde, met uitzondering van Antarctica.
Hagedissen zijn reptielen en zijn dus koudbloedig, wat betekent dat zij de omgevingstemperatuur gebruiken om zichzelf op te warmen en dat niet zelf kunnen. Denk daarbij aan de zon en in het reptielenhuis aan warmte lampen. Uiteraard moet er altijd een uitzondering zijn. Dat is de Teju. Deze hagedis kan zijn lichaamstemperatuur wel zelf verhogen en is geobserveerd in de natuur. Er is nog niet veel bekend over hoe deze dieren dat doen.

Alle hagedissen hebben schubben, maar niet alle hagedissen hebben poten. Sommige hagedissen lijken daarom ook veel op een andere bekende reptielensoort, de slang. De bekendste hierin is de hazelworm, deze is ook in Nederland te vinden!

Hagedissen eten allerlei soorten voedsel. Denk hierbij aan: insecten, fruit, vis, vlees, groenten, eieren en soms zelfs soortgenoten. Hagedissen hebben niet zoals wij elke dag voedsel nodig en sommige soorten kunnen zelfs maanden zonder voedsel overleven.
Als hagedissen zich voortplanten, eten ze vaak ook langere tijd niet of heel weinig. Ze leggen in de meeste gevallen eieren, net als vogels. Hagedissen die levende baby's krijgen zijn er ook.

Er is veel bijgeloof en onwetendheid als het over hagedissen gaat. Veel mensen denken dat ze erg gevaarlijk zijn, dit is in de meeste gevallen onterecht. Hoewel er wel een paar giftige hagedissen bestaan en zeer grote soorten die wel een gevaar kunnen opleveren, zullen zij enkel een gevaar zijn als mensen hun gaan verstoren. Als je deze dieren met rust laat dan zullen ze dat ook bij jou doen.
Vanwege zijn lengte, is de Komodovaraan een bekende hagedis. De Komodovaraan is net zoals andere varanen giftig. Lange tijd werd gedacht dat hij zijn prooi dood door bacteriën, maar sinds 2009 weten we dat dit dier goed ontwikkelde gifklieren heeft.

Er worden nog steeds nieuwe soorten van en feiten ontdekt over deze bijzondere dieren. Helaas sterven er ook soorten uit, of dreigen dat te doen. Dit komt vaak door het toedoen van de mens. 

Alle hagedissen hebben een staart. De staart wordt gebruikt voor de balans en vetopslag. Sommige soorten kunnen heel goed klimmen met behulp van hun staart. De kameleon is een bekende hagedis met een grijpstaart, maar ook boomvaranen bijvoorbeeld.
Er zijn hagedissen die hun staart kunnen afwerpen, de staart blijft na het afwerpen nog even kronkelen.  Dit is erg handig, want hiermee kunnen ze de vijand afleiden en zelf wegrennen.

Krokodilachtigen bestonden al in dezelfde periode als de dinosaurussen en zijn nauwelijks veranderd. Het feit dat ze soms meer dan een jaar zonder voedsel kunnen leven heeft er zeker toe bijgedragen dat ze er nu nog steeds zijn. Uiteraard worden bijna alle soorten bedreigt door mensen die ze doodmaken voor geld. De gaviaal wordt ernstig bedreigd, op hun dieptepunt waren er nog maar 200 in de natuur. Nu zijn er inmiddels bijna 700 door de samenwerking met een aantal organisaties die zich inzetten voor deze prachtige soort.
Krokodilachtigen zijn er in veel soorten en maten, we verdelen de krokodilachtigen in meerdere groepen. We kennen de kaaimannen, de alligators, de gavialen en de krokodillen. Totaal zijn er 26 soorten. De soorten zijn goed te onderscheiden aan hun nekschubben. Elke soort heeft andere nekschubben maar natuurlijk ook een andere soort mond en een ander gebit. 

Krokdillen jagen vooral in de nacht. De prooi is afhankelijk van de grootte van de krokodil. Het zijn echte roofdieren, maar eten ook aas. Ze jagen op praktisch alles dat ze aankunnen en soms werken ze zelfs samen om grotere prooien te doden.
Doordat krokodilachtigen een sterke spijsvertering hebben, hoeven ze niet goed te kauwen. Krokodilachtigen slikken regelmatig steentjes in om de spijsvertering te bevorderen, de steentjes helpen om het voedsel te verkleinen. 

De tanden van krokodilachtigen zijn nooit op. Als hij er één verliest, groeit er gewoon weer een nieuwe. De tanden zijn hol van binnen zodat een andere tand er gemakkelijk onder kan groeien. De meeste krokodilachtigen hebben ongeveer 65 tot 85 tanden en wisselen totaal ongeveer 3000 tanden in hun leven.

Net zoals andere reptielen hebben krokodilachtigen schubben. Om de huid te verstevigen hebben ze ook beenplaatjes. Dit zorgt voor een stevig pantser tegen andere roofdieren. De huid is erg gewild bij stropers daarom zijn bijna alle soorten bedreigt met uitsterven. 

De grootste krokodil die ooit op aarde heeft geleefd was de Sarcosuchus, deze soort kon wel 12 meter lang worden en woog meer dan 9000 kilo. Dat is net zo groot als een stadsbus!
De kleinste soort is de dwergkaaiman, deze wordt in de regel niet veel groter dan 1,50 meter, dat is flink kleiner dan de grootste. De Australische zoutwaterkrokodil kan namelijk wel 5,50 meter lang worden. De regel is dus ook, hoe groter de krokodil, hoe groter zijn prooi. Van sprinkhaan tot zebra.

Schildpadden behoren tot een van de oudere reptielen op aarde. Er zijn schildpadden ontdekt die bijna 240 miljoen jaar geleden voorkwamen. Dat maakt ze ouder dan de meeste andere dieren. Een bekende eigenschap van de meeste schildpadden is hun vermogen om erg oud te worden. Soorten die erg oud worden, vaak zelfs meer dan 150 jaar, zijn de reuzenlandschildpadden. De oudste schildpad die ooit is gevonden was zelfs meer dan 250 jaar oud, het was een zeer bedreigde Galapagos reuzenschildpad. Deze soort is de grootste op land levende soort. De oudste schildpad op dit moment is schildpad Jonathan, hij is geboren in 1832 dus reken maar uit hoe oud hij nu is!

We onderscheiden verschillende typen schildpadden. Zo zijn er moerasschildpadden, landschildpadden en zeeschildpadden. Totaal zijn er ongeveer 350 soorten.
Moerasschildpadden zijn altijd in de buurt van water te vinden. Ze kunnen goed zwemmen, maar ze zijn ook vaak buiten het water, om te zonnen. De landschildpadden kunnen niet goed zwemmen. Hun schild is bol en ze hebben geen zwemvliezen tussen hun tenen.

De zeeschildpadden familie bestaat uit 7 soorten. Uit onderzoek is gebleken dat deze familie veel meer soorten had maar helaas allemaal al zijn uitgestorven. De allergrootste schildpad vinden we in de tropische oceanen. De lederschildpad met een schild van ruim 2.5 meter en een gewicht van 900 kg.

Schildpadden eten een variatie aan dierlijk en plantaardig voedsel. Er zijn vleeseters, planteneters en schildpadden die dit allebei eten. Er zijn zelfs soorten die koraal eten, denk dan aan de zeeschildpadden.

Net als veel andere reptielen leggen schildpadden eieren, soms meer dan honderd per keer. Zeeschildpadden leggen hun eieren in ondiepe nesten op het strand. Als deze eieren uitkomen, dan zijn de jongen gelijk zelfstandig en zullen na 20 jaar hun weg terugvinden naar het exact zelfde stukje strand waar ze zelf zijn geboren om eieren te leggen.
Een schildpad verdedigt zich door zich terug te trekken in het schild. Dit schild is eigenlijk de ribbenkast van het dier, maar zit buiten het lichaam. Er zijn soorten waarvan het schild zo sterk is, dat een volwassen persoon er makkelijk op kan staan!
Schildpadden zijn net als veel reptielen bedreigd en worden zelfs als meest bedreigde diergroep op aarde gezien, het is dus belangrijk dat we ons inzetten om deze geweldige dieren te helpen in hun strijd om te overleven.

Brughagedissen zijn reptielen die enorm veel op hagedissen lijken maar het is een aparte familie. Deze hagedis vind je in Nieuw – Zeeland. De schedel van de brughagedis is de afgelopen 200 miljoen jaar bijna niet verandert. Daarom worden deze dieren ook wel levende fossielen genoemd. 

De brughagedis is een beschermde diersoort. De eieren worden vaak opgegeten door knaagdieren en om dit te voorkomen hebben ze op sommige eilanden ratten gedood. Die ratten horen daar namelijk niet thuis maar zijn daar dankzij mensen toch terecht gekomen. We noemen de dieren die overlast veroorzaken, plaagdieren. De brughagedis wordt op verschillende eilanden uitgezet om er zo voor te zorgen dat de populatie groeit.

 

De ogen van dit dier zijn gemaakt om overdag en ’s nachts goed te kunnen zien. Er zit een speciaal vliesje over het oog heen, dit heet tapetum lucidum. Dit komt ook voor bij katachtigen, runderen en krokodilachtigen. De ogen kunnen zich apart van elkaar focussen. Super handig! De brughagedis heeft een extra zintuig, ook wel het derde oog genoemd. Veel koudbloedige dieren hebben dit, alleen is deze bij de brughagedis veel beter te zien. Naarmate ze ouder worden wordt de schub die over het derde zintuig zit dikker en minder doorzichtig.

De tijd tussen paren en het uitkomen van een ei duurt ongeveer 3 jaar. Vandaar dat de Brughagedis zich maar eens in de 3 jaar voort kan planten. Er is een soort paringsdans waarbij het mannetje met opgerichte poten in cirkels om het vrouwtje loopt en hierbij opvallende, schokkende bewegingen maakt. Ook wordt zijn kleur donkerder en zet hij zijn stekelkam op om het vrouwtje onder de indruk van hem te krijgen. Als het vrouwtje zich niet terugtrekt in haar hol, is ze klaar om paren. Er worden ongeveer 5 tot 18 eitjes per keer gelegd De eitjes blijven ongeveer een jaar in de buik, en nadat ze gelegd zijn duurt het nog een jaar voordat ze uitkomen.

Deze dieren eten krekels, wormen, slakken, eieren en hagedissen die kleiner zijn dan zij zoals bijvoorbeeld hun eigen jongen. De jongen zijn vaak overdag actief om grotere hagedissen te vermijden.
De stofwisseling van het dier is erg traag waardoor het wel 10 jaar kan duren voordat het dier volwassen is. Het dier kan ouder dan 100 jaar worden. De brughagedis is een bodembewoner die zijn dag spendeert in een zelfgemaakt hol. Ze leven ’s nachts maar komen overdag af en toe hun hol uit om te zonnen en vitamines aan te maken door de zon.

Reptielenhuis De Aarde

Aardenhoek 26 a
4817 NE Breda

076-5879165
info@deaardebreda.nl

Woensdag t/m zondag: 10.00 - 17.00 uur
De entree kassa sluit om 17:00 uur